صلح عمری در قانون به چه معناست؟
صلح عمری یا معامله عمری به معنای قراردادی است که طرفین آن با یکدیگر به توافق میرسند که در آن یک طرف به مدت عمر خود یا عمر منتفع یا یک فرد ثالث حق انتفاع از ملک خودش را به دیگری انتقال دهد. از حقوقی که دارد، صرف نظر کرده و در عوض یک مبلغ پرداخت میکند. در حقوق ایران، معاملات عمری قابل انجام است اما با برخی شرایط و محدودیتها.
بر اساس قانون مدنی ایران، انجام معامله عمری بین دو طرف بلامانع است، اما باید با شرایط زیر رعایت شود:
- این معامله باید با رضایت طرفین انجام شود و هیچ یک از آنها نباید به طور غیرارادی یا تحت فشار به انجام آن مجبور شود.
- هیچ یک از طرفین نباید در شرایط بسیار ضعیف و ناتوانی باشد و نباید از طرف دیگر به قیمت پایینی ملک شخصی خود را به فروش برساند.
- اگر یکی از طرفین در طول عمر خود فوت کند، مبلغ پرداختی باید به وارثان او تعلق بگیرد.
- پرداخت مبلغ باید در یکبار پرداخت و به صورت نقدی باشد.
- باید مبلغ قابل پرداخت توسط طرفین تعیین شود و نباید به طور غیرمنصفانه و غیرمتعادل تعیین شود.
- این قرارداد باید توسط دادگاه تأیید شده و به ثبت برسد.
در کل، معامله عمری در حقوق ایران قابل انجام است، اما باید با رعایت شرایط و محدودیتهایی که در قانون تعیین شده است، انجام شود.
شرایط تغییر مبلغ در صلح عمری:
در معامله عمری مبلغ پرداختی میتواند قابل تغییر باشد. اما باید توجه داشت که هر تغییری در مبلغ پرداختی باید با رضایت طرفین انجام شود و نباید به طور غیرمنصفانه و غیرمتعادل صورت گیرد.
در واقع، اگر طرفین موافقت کنند که مبلغ پرداختی در معامله عمری را تغییر دهند، میتوانند با توجه به شرایط جدید و با رعایت شرایط قانونی، مبلغ جدید را تعیین کنند و قرارداد را بازنویسی کنند. با این حال، توصیه میشود که در صورت تغییر مبلغ پرداختی، این تغییرات به صورت رسمی و با تأیید دادگاه انجام شود تا از مشکلات بعدی جلوگیری شود.
به طور کلی، در هر قراردادی، شرایط و مقررات قرارداد باید توسط طرفین رعایت شود و هرگونه تغییری باید با رضایت طرفین و با رعایت شرایط قانونی انجام شود.
ارکان صلح عمری چیست؟
مصالح : کسی که مال خود را به عنوان عقد صلح به دیگری میدهد.
متصالح : کسی که مال را از مصالح قبول میکند.
مورد صلح : مالی که مورد عقد صلح قرار میگیرد.
مالالصلح : پول یا مالی که یک طرف در قبال پذیرش پیشنهاد صلح، از دیگری دریافت میکند.
مزایای صلح عمری:
از جمله مزیت های صلح عمری این است که مالک مال ضمن انتقال سند حق استفاده از مال را تا پایان عمر برای خودش حفظ می کند و اموال بعد از فوت متوفی به متصالح منتقل می شود و مالک در دوران حیات حق استفاده از آن را برای خود حفظ می کند.
سند صلح سند رسمی است و تمام محتویات و امضاهای مندرج در آن رسمی و معتبر است.
نسبت به سند صلح فقط میتوان ادعای جعل کرد و نمیتوان نسبت به محتویات و امضاهای آن اظهار تردید یا انکار نمود.
شرایط صلح عمری به لحاظ قانونی چگونه است؟
برخی از شرایط قانونی صلح عمری عبارتند از:
- رضایت طرفین: برای انجام معامله عمری، باید دو طرف به توافق رسیده و به صورت کاملاً ارادی و با رضایت خود، قرارداد را امضا کنند.
- عدم تحت فشار قرار گرفتن: هیچ یک از طرفین نباید به طور غیرارادی یا تحت فشار به انجام معامله عمری مجبور شود.
- عدم وجود ضرر برای طرفین: معامله عمری نباید باعث ضرر برای هیچ یک از طرفین شود و هیچ یک از آنها نباید در شرایط بسیار ضعیف و ناتوانی باشد.
- قیمت منصفانه: قیمت معامله عمری باید منصفانه و متعادل باشد و هیچ یک از طرفین نباید به طور غیرمنصفانه و غیرمتعادل به این قرارداد پایبند شود.
- پرداخت نقدی: مبلغ پرداختی باید در یکبار پرداخت و به صورت نقدی باشد.
- تأیید دادگاه: تمامی معاملات عمری باید توسط دادگاه تأیید شوند و به ثبت برسند.
- ارائه مدارک و اسناد مربوطه: درخواست مجوز صلح عمری باید همراه با مدارک و اسناد مربوطه، مانند اسناد تأیید شده هویت، عقد قبلی و موارد دیگر ارائه شود.
۸. طرفین عاقل، بالغ و رشید باشند.
۹. مفاد صلحنامه مخالف قانون نباشد.
۱۰. مفاد صلحنامه با نظم عمومی و اخلاق حسنه در تعارض نباشد.
۱۱. در صلحنامه هویت مصالح، متصالح، مال الصلح، مورد صلح مشخص و واضح باشند.
۱۲. تعهدات طرفین بدون ابهام باشد.
به طور کلی، برای انجام معامله عمری، باید به شرایط و مقررات قانونی نظاممند پایبند بود و هیچ یک از شرایط قانونی نباید نادیده گرفته شود. همچنین، توصیه میشود که این نوع قرارداد توسط یک وکیل متخصص در حوزه حقوقی نظارت شود.
مزایای صلح عمری چیست؟
از جمله مزیت های صلح عمری این است که مالک مال ضمن انتقال سند حق استفاده از مال را تا پایان عمر برای خودش حفظ می کند و اموال بعد از فوت متوفی به متصالح منتقل می شود و مالک در دوران حیات حق استفاده از آن را برای خود حفظ می کند.
سند صلح سند رسمی است و تمام محتویات و امضاهای مندرج در آن رسمی و معتبر است.
نسبت به سند صلح فقط میتوان ادعای جعل کرد و نمیتوان نسبت به محتویات و امضاهای آن اظهار تردید یا انکار نمود.
آثار صلح عمری
آثار صلح عمری پس از عقد و قبل از فوت
با انعقاد صلح عمری مالک می تواند ملک خود را به متصالح منتقل کند بدون آن که منافع نیز منتقل گردد. بنابراین تا زمان فوت مالک او حق سکونت در آن منزل را خواهد داشت و متصالح در این عقد دارای اختیارات محدودتری نسبت به سایر انتقالات است.
ممکن است در قرارداد صلح شرط شده باشد که متصالح تا زمانی که مصالح یعنی مالک در قید حیات است، حق فروش یا انجام معامله نسبت به ملک را نداشته باشد. با این حال، در صورتی که شخص حق انجام معامله را داشته باشد، می تواند آن را با همان شرایطی که بین او و مالک مقرر بوده معامله نماید.
لازم به ذکر است که شخص خریدار میبایست با درنظر گرفتن صلح عمری انجام شده ملک را خریداری نماید و امکان تخلیه متصالح را از ملک ندارد.
آثار صلح عمری پس از فوت
بعد از فوت مصالح، در صورتی که عقد صلح اعم از رسمی یا عادی منعقد گردیده باشد، متصالح صاحب ملک و مالی که مورد صلح عمری بوده است گردیده و بر مال مذکور تسلط و اختیار دارد و مانند سایر اموال متعلق به خودش میتواند از آن بهره برداری کرده یا نسبت به آن معامله نماید.
موسسه حقوقی فرهنگ تفاهم با دراختیار داشتن وکلای مجرب ملکی و داشتن تجربه ورود به پروندههای ملکی و قرارداد صلح عمری همواره آماده خدمت رسانی به شما عزیزان میباشد.
درصورت نیاز به مشاوره در حوزه ملکی یا صلح عمری با شماره پنج رقمی موسسه ۵۴۷۶۴ تماس حاصل نماید تا مشاوران و کارشناسان حقوقی ما به صورت آنلاین یا تلفنی پاسخگو سوالات شما میباشند. برای مشاوره با وکیل متخصص ملکی با موسسه حقوقی فرهنگ تفاهم تماس بگیرید.
سوالات متداول
آثار صلح عمری بعد از فوت به چه شکل می باشد؟
بعد از فوت مصالح، در صورتی که عقد صلح اعم از رسمی یا عادی منعقد گردیده باشد، متصالح صاحب ملک و مالی که مورد صلح عمری بوده است گردیده و بر مال مذکور تسلط و اختیار دارد و مانند سایر اموال متعلق به خودش می تواند از آن بهره برداری کرده یا نسبت به آن معامله نماید.
دو مورد از مهم ترین شرایط صلح عمری چیست؟
الف) طرفین عاقل، بالغ و رشید باشند.
ب) مفاد صلحنامه مخالف قانون نباشد.