به این معنا که در بسیاری از اختلافات طرفین برای آن که به توافق و حل مشکل خود به سریع ترین حالت ممکن برسند از داور کمک میگیرند.
حال انتخاب داور میتواند به این شکل باشد که طرفین در ذیل قرارداد ورود داور به اختلاف خود را شرط نمایند و یا این که ذیل یک قرارداد مجزا شرط داوری را قرار دهند و در این حالت باید داور مورد نظر خود را انتخاب نمایند که به این داور در اصطلاح داور مرضی الطرفین یا مورد رضایت طرفین گفته میشود.
در خصوص این بحث می توانید به مقاله وکیل داوری که به صورت تخصصی به داوری اشاره کرده مراجعه نمایید.
وظایف و ویژگیهای داور مرضی الطرفین
داوری که توسط طرفین و با توافق آنها انتخاب میشود ذیل قرارداد دارای اختیارات و وظایفی میباشد که در خصوص آن به مواردی اشاره خواهیم نمود:
- داور مرضی الطرفین باید با ارائه راه حلهای درست و قانونی بین افرادی که با یکدیگر به اختلاف خوردهاند صلح ایجاد نماید و با روشهای مناسب و درست و کمترین هزینه اختلافات را حل و فصل نماید.
- فردی که بهعنوان داور انتخاب میشود باید در این حوزه دارای تخصص کافی باشد و زمانی که داوری به او پیشنهاد میشود باید وارد موضوعی شود که در آن تبحر دارد.
- داور مرضی الطرفین باید حدود اختیار خود را رعایت نماید و در مسائلی که به او اجازه ورود داده نشده دخالتی نکند و صرفاً انجام داوری را نسبت به افرادی اجرا نماید که به او اختیار انجام داوری را دادهاند.
- داور مرضی الطرفین نباید رای خود را خارج از موضوع مربوط به داوری صادر نماید، در غیر این صورت رای او صحیح و قانونی نمیباشد.
- داور صرفاً باید با درخواست طرفین به اختلاف رسیدگی کند و بدون اذن طرفین دعوا وارد مبحث داوری نشود.
- داور مرضی الطرفین باید قواعد داوری را به طور کامل رعایت کرده و در تمامی مراحل رسیدگی بر پایه اصل بیطرفی کار خود را انجام دهد و به اختلافات رسیدگی نماید.
- داور باید در مهلت تعیین شده به موضوع رسیدگی نموده و در این خصوص رای صادر نماید و در این امر نباید اهمال ورزی نماید.
- شخص داور مرضی الطرفین باید به صورت کتبی رای را صادر نماید و آن را امضا نماید و اگر در این جا داور بیشتر از دو نفر باشد رای باید به امضا اکثریت داوران برسد.
مزایای ارجاع اختلافات به داور مرضی الطرفین
ارجاع اختلافات به داور مرضی الطرفین دارای مزایایی میباشد که باعث میشود افراد ترجیح دهند مشکل خود را پیش از آن که بخواهند از طریق دادگاه حل نمایند آن را به داور ارجاع دهند.
- زمانی که داوری مرجعی برای حل اختلاف انتخاب میشود میتواند بسیار در روند حل اختلافات و رفع آن مؤثر واقع شود و با کمترین تنش مشکل مربوطه حل شود.
- در بحث داوری طرفین میتوانند داور را انتخاب نمایند در صورتی که در دادگاه امکان انتخاب شخص قاضی وجود ندارد.
- داور مرضی الطرفین برای آن که اختلاف بین طرفین را حل و فصل نماید الزامی ندارد که حتماً طی یک روند دادرسی خاصی این امر را انجام دهد و روند رسیدگی را طولانی نماید؛ ولی در دادگاه وجود سلسله مراتب و تشریفات خاصی که وجود دارد ممکن است سبب طولانی شدن روند رسیدگی شود.
- در بحث داوری تعیین محل رسیدگی میتواند بنا به شرایط طرفین انتخاب شود در صورتی که در دادگاه صرفاً تعیین محل رسیدگی بنا به قانون و مطابق نوع دعوا مطرح میشود.
- رای که توسط داور صادر میشود دارای اعتبار بوده و لازم از اجرا میباشد و نمیتوان از اجرا آن سرباز زد.
با توجه به مزایای ارجاع اختلافات به داوری به شما توصیه می نماییم که اختلافات خود را از طریق داوری حل نمایید، در این خصوص می توانید به موسسه حقوقی فرهنگ تفاهم مراجعه و از خدمات ما در این حوزه بهره ببرید.
انتخاب داور مرضی الطرفین
داور به روشهای مختلفی میتواند مورد انتخاب واقع شود که برای آن که راحت بتوانید در این خصوص تصمیم بگیرید به آن اشاره خواهیم نمود:
- اولین راه انتخاب داور که به آن پیشتر اشاره نمودیم به این شکل است که طرفین قرارداد ضمن آن شرط ارجاع اختلاف به داوری را قرار دهند و داور یا داوران مورد نظر را انتخاب نمایند.
- دومین راه به این شکل است که به صورت قراردادی مجزا طرفین یک قرارداد تجاری و یا حقوقی شرط داوری قرار دهند و داور را انتخاب نمایند.
- سومین راه این است که طرفین قرارداد انتخاب داور را به مؤسسه حقوقی فرهنگ تفاهم بسپارند تا مؤسسه ما بهترینها را به شما در این زمینه معرفی نماید که این داور میتواند وکیل داوری و یا فردی به جز وکیل باشد که به صورت تخصصی به این موضوع میپردازد.
- راه آخری که وجود دارد این است که طرفین ارجاع اختلاف به داوری را شرط کرده باشند؛ ولی انتخاب داور را به زمانی که اختلاف رخ میدهد موکول کرده باشند.
تمامی روشهای بیان شده امروزه انجام میشود؛ ولی نکتهای که باید بیان شود این است که در موردی که انتخاب داور به زمان بروز اختلاف موکول میشود سبب میشود طرفین نتوانند در خصوص بحث انتخاب داور به توافق برسند و در این خصوص روند حل اختلاف طولانی شود به همین دلیل توصیه ما به انتخاب داور قبل از بروز اختلاف میباشد؛ در صورتی هم که نتوانستید قبل از وقوع اختلاف داور خود را انتخاب نمایید مؤسسه حقوقی ما این کار را برای شما انجام خواهد داد.
موانع انتخاب داور در قرارداد
در خصوص بحث انتخاب داور مانعهای قانونی وجود دارد که بنا بر آنها طرفین نمیتوانند این اشخاص را بهعنوان داور انتخاب نمایند حتی اگر در این خصوص رضایت داشته باشند در این خصوص ماده ۴۶۶ قانون آیین دادرسی بیان داشته است که:
- افرادی که اهلیت قانونی ندارند.
- افرادی که به جهت حکم قطعی دادگاه از داوری ممنوع شدهاند.
حالت دیگری وجود دارد که انتخاب داور مرضی الطرفین به موجب قانون ممنوع است؛ ولی اگر طرفین قرارداد در این خصوص توافق نمایند میتوانند آن فرد را بهعنوان داور انتخاب نمایند.
ماده ۴۶۹ قانون آیین دادرسی مدنی بیان میدارد که:
- افرادی که سن قانونی آنها زیر ۲۵ سال میباشد.
- افرادی که در دعوای طرح شده سود و منفعتی دارند.
- افرادی که با یکی از طرفین قرارداد از حیث نسب و سببی تا درجهدو از طبقه سه قرابت دارند.
- افرادی که یکی از طرفین دعوا نماینده قانونی آنها در امری باشد و یا خود آنها همچنین سمتی داشته باشند
- افرادی که وارث یکی از اصحاب دعوا محسوب شوند.
- مستخدمین دولتی در حوزه مأموریت و شغل آنان
- افرادی که با یکی از طرفین قرارداد در گذشته یا در زمان حال دعوای کیفری و یا مدنی داشته باشند.
سوالات متداول
هزینه داور مرضی الطرفین در مؤسسه حقوقی فرهنگ تفاهم چقدر میباشد؟
با توجه به نوع داوری میزان هزینه داوری متغیر میباشد؛ ولی به طور کلی از مبلغ ۵۰۰ هزار تومان شروع میشود.
عزل داور میتواند به صورت یک طرفه صورت بگیرد؟
خیر مطابق قانون آیین دادرسی طرفین حق عزل داور را بدون رضایت یکدیگر ندارند.
داور مرضی الطرفین در لغت به چه معناست؟
در لغت مرضی الطرفین به معنای مورد رضایت دو طرف میباشد؛ یعنی طرفین یک قرارداد با رضایت کامل شخصی را برای داوری انتخاب نمایند.
داور مرضی الطرفین اختیار صلح دارد؟
بله اگر این اختیار برای او تعیین شده باشد میتواند دعوا را با صلح به اتمام برساند و صلح نامه داور دارای اعتبار و قابل اجرا میباشد.