در مطالب این صفحه ما قصد داریم تا در رابطه با تفاوتهای بین دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری سخن بگوییم و اطلاعات مفیدی در این باره به شما عزیزان ارائه دهیم و اینک به شما پیشنهاد میکنیم تا انتهای مطالب این صفحه همراه ما باشید.
نقش دیوان عالی کشور چیست؟
برای اینکه تفاوتهای میان دیوان عالی کشور و دیوان عدالت اداری را بدانید نخست بهتر است با دیوان عالی کشور آشنا شوید. در این باره باید بگوییم دیوان عالی کشور به عنوان عالیترین مرجع قضایی در ایران، نقش محوری در نظارت بر حسن اجرای قوانین، ایجاد وحدت رویه قضایی و تضمین عدالت قضایی ایفا میکند.
این دیوان با رسیدگی به پروندههای خاص و مهم، از جمله احکام صادره از محاکم نظامی و احکام مهم دادگاههای عمومی و انقلاب، به عنوان آخرین مرجع قضایی در بسیاری از موارد عمل میکند.
علاوه بر این، دیوان عالی کشور مسئولیت رسیدگی به تخلفات رئیس جمهور از وظایف قانونی را نیز بر عهده دارد که نشان از اهمیت و جایگاه ویژه این نهاد در نظام قضایی کشور است.
دیوان عالی کشور با شعب متعدد در تهران و سایر شهرها، به صورت تخصصی به پروندههای مختلف رسیدگی میکند.
هر شعبه از این دیوان متشکل از یک رئیس و یک مستشار است و ممکن است دارای یک عضو معاون نیز باشد. تصمیمات قضایی در این دیوان با دقت و وسواس فراوان اتخاذ شده و آرای صادره از آن به عنوان مرجعی برای تفسیر و اجرای صحیح قوانین مورد استناد قرار میگیرد.
در کنار دیوان عالی کشور، دادستانی کل کشور به عنوان بازوی نظارتی و پیگیری کننده حقوق عمومی، وظیفه مهمی در حفظ عدالت و مبارزه با جرم و جنایت بر عهده دارد.
نقش دیوان عدالت اداری چیست؟
حال که با دیوان عالی کشور آشنا شدهاید خوب است تا دیوان عدالت اداری را نیز بشناسید و به کلیات تفاوتهایی که این دو مراجع دارند توجه کنید!
در این باره باید بگوییم مطابق اصل ۱۷۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به منظور صیانت از حقوق شهروندان در برابر تصمیمات و اقدامات غیرقانونی دستگاههای اجرایی، نهاد مستقلی تحت عنوان دیوان عدالت اداری تاسیس شده است.
این دیوان با هدف رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به آراء، مصوبات، دستورات و سایر اقدامات واحدهای دولتی و مأموران آنها تشکیل شده است و وظیفه دارد تا با بررسی دقیق این شکایات، حقوق تضییع شده شهروندان را احیا نماید.
دیوان عدالت اداری به عنوان یکی از ارکان مهم نظام قضایی، نقش بسزایی در تحقق اصل قانونمداری و پاسخگویی دستگاههای اجرایی ایفا میکند.
با مراجعه به این دیوان، شهروندان میتوانند علیه تصمیمات و اقداماتی که به حق و حقوق قانونی آنها لطمه وارد کرده است، شکایت کرده و خواستار رسیدگی عادلانه و رفع ظلم شوند.
تفاوت در رسیدگیهای حقوقی در دیوان عدالت اداری و دیوان عالی کشور
در رابطه با تفاوتهای رسیدگیهای حقوقی بین این دو دیوان باید بگوییم در دیوان عدالت اداری فرد شاکی شکایت خود را ثبت و همانند سایر مراجع قضایی عادی نسبت به پیگیری آن اقدام میکند.
اما در دیوان عالی کشور رسیدگی عموماً به صورت شکلی بوده و بر روی نواقص و ایرادات قانونی آرای صادره از دادگاههای بدوی و تجدیدنظر متمرکز است. دیوان عالی کشور در مواردی مانند نقض قوانین آیین دادرسی کیفری، وجود اشتباهات فاحش در حکم، یا مغایرت رای با موازین شرعی و قانونی وارد عمل شده و رای صادره را نقض یا اصلاح مینماید.
وظایف دیوان عالی کشور چیست؟
به صورت کلی وظایف دیوان عالی کشور عبارتند از:
- رسیدگی به تخلفات اتفاق افتاده از جانب رئیس جمهور
- نظارت کامل بر نحوه اجری صحیح مجموعه قوانین موجود در محاکم قضایی
- تعیین مرجع صالح برای رسیدگیهای قضایی و حل اختلافات به وجود آمده
- موافقت با اعاده دادرسی از مجموعه احکام کیفری
- ایجاد وحدت رویه قضایی
وظایف دیوان عدالت اداری چیست؟
دیوان عدالت اداری بهعنوان یکی از ارکان مهم نظام قضایی ایران، مسئولیت خطیر رسیدگی به دعاوی و شکایات مردم از دستگاههای اجرایی را بر عهده دارد. این نهاد قضایی با هدف حفظ حقوق شهروندی و نظارت بر عملکرد دستگاههای اداری تشکیل شده است.
دیوان عدالت اداری با بررسی تصمیمات، اقدامات و آئیننامههای اداری، به احقاق حقوق تضییع شده شهروندان میپردازد و از اعمال سلیقه و تبعیض در دستگاههای اجرایی جلوگیری میکند.
صلاحیت دیوان عدالت اداری شامل رسیدگی به شکایات از تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی، مأموران دولت، آراء هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری و همچنین شکایات قضات و کارکنان دولت از حیث تضییع حقوق استخدامی میباشد.
به عبارت دیگر، هرگاه شهروندی اعتقاد داشته باشد که حق وی از سوی یک دستگاه یا مقام اداری تضییع شده است، میتواند با طرح دعوی در دیوان عدالت اداری، خواستار رسیدگی به موضوع و صدور حکم به نفع خود شود.
فرق دیوان عدالت اداری با دیوان عالی کشور (جدول مقایسه)
دیوان عالی کشور | دیوان عدالت اداری |
وظیفه اصلی: نظارت بر حسن اجرای قوانین در محاکم، ایجاد وحدت رویه قضایی و رسیدگی به برخی از اعتراضات به آرای دادگاهها. | وظیفه اصلی: رسیدگی به شکایات مردم از دستگاههای اجرایی و احقاق حقوق تضییع شده آنها. |
صلاحیت: رسیدگی به اعتراضاتی که به آرای قطعی دادگاهها وارد میشود، مانند درخواست تجدید نظرخواهی، فرجامخواهی و اعاده دادرسی. | صلاحیت: رسیدگی به دعاوی علیه مصوبات، تصمیمات و اقدامات واحدهای دولتی و مأمورین دولت که منافی قوانین و مقررات باشد. |
ماهیت دعاوی: دعاوی مطرح شده در دیوان عالی کشور معمولاً در حوزه حقوق خصوصی و کیفری است و به چالش کشیدن آرای دادگاهها را شامل میشود. | ماهیت دعاوی: دعاوی مطرح شده در دیوان عدالت اداری معمولاً در حوزه حقوق عمومی است و به چالش کشیدن تصمیمات اداری را شامل میشود. |
رویه رسیدگی: رویه رسیدگی در دیوان عالی کشور پیچیدهتر از دیوان عدالت اداری است و معمولاً به صورت شفاهی و با حضور طرفین دعوا انجام میشود. | رویه رسیدگی: رویه رسیدگی در دیوان عدالت اداری نسبت به دادگاههای عمومی سادهتر است و معمولاً به صورت کتبی انجام میشود. |
موسسه حقوقی فرهنگ تفاهم با ۲۰ سال سابقه درخشان به طور تخصصی در زمینه ی دیوان عدالت اداری و دیوان عالی کشور فعالیت دارد و همچنین پرونده های موفق بسیاری را به سرانجام رسانده است.
برای ارتباط و مشاوره با وکلای متخصص دیوان عدالت اداری با شماره پنچ رقمی موسسه فرهنگ تفاهم ۵۴۷۶۴ تماس حاصل نماید.
