دعوی تخلیه اماکن تجاری چیست
دعوی تخلیه اماکن تجاری به معنای درخواست حقوقی از سوی صاحب ملک یا موجر برای تخلیه فرد یا شرکتی است که در محل اجاره قرار دارد. این درخواست ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عدم پرداخت اجاره، تخریب و آسیب دیدگی به ملک، استفاده از ملک برای اهداف غیرتجاری یا عدم رعایت شرایط قرارداد اجاره و … ارائه شود.
وکیل ملکی متخصص به دلیل ورود به پرونده‌های ملکی و سرقفلی، تجربه فراروانی دارد که در کوتاه ترین زمان ممکن پرونده را به سرانجام میرساند.
وکیل ملکی با تسلط و آگاهی نسبت به قوانین ملکی و داشتن تعهد کاری و صداقت برای به نتیجه رسیدن موکل به حق و حقوقش تمام تلاش خود را می‌کند.
در دعوای تخلیه، صاحب ملک یا موجر باید اثبات کند که شخصی که در املاک تجاری خود اقامت دارد، به شرایط قرارداد اجاره عمدتاً پاسخگو نبوده است و بنابراین حق تخلیه دارد. مواقعی که دادگاه موافق با دعوی تخلیه باشد، به مستأجر یک مهلت معقول برای تخلیه ملک اعطا می‌شود. در غیر این صورت، مستأجر می‌تواند در ملک باقی بماند.
شرایط دعوی تخلیه اماکن تجاری
سوال مهمی که در ارتباط با دعوی تخلیه اماکن تجاری مطرح می‌شود، این است که تحت چه شرایطی موجر می‌تواند اقدام به طرح و پیگیری این دعوی نماید؟
برای پاسخ دادن به این سوال، ابتدا باید ببینیم که قرارداد اجاره تنظیم شده، مشمول کدام قانون است؟ در این حوزه، دو قانون روابط موجر و مستاجر 1356 و 1376 وجود دارد که احکام آنها، متفاوت است.
اماکن تجاری که تا سال 1376 اجاره داده شده‌اند، چه به صورت سند رسمی، عادی و یا شفاهی، مشمول قانون مصوب 1356 می‌باشند. بر اساس این قانون، پس از پایان یافتن مدت قرارداد اجاره، نمی‌توان مستاجر را وادار به تخلیه نمود؛ مگر در صورت وجود شرایطی که در این قانون ذکر شده است.
از جمله شرایط طرح دعوی تخلیه اماکن تجاری بر اساس ماده 14 و 15 قانون 1356، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود :
- در صورتی که مستاجر، اقدام به اجاره دادن مال اجاره‌ای نماید
- در شرایطی که مستاجر، از مورد اجاره، بر خلاف مقصودی که در اجاره‌نامه آمده، استفاده یا شغل خود را تغییر دهد، به نحوی که مشابه مورد مذکور در قرارداد نباشد
- در صورتی که مالک به ملک اجاره‌ای خود نیاز داشته
- در شرایطی که ملک در معرض خرابی بوده و قابل تعمیر هم نباشد
- و یا در شرایطی که مستاجر، در ملک اجاره‌ای تعدی و تفریط کرده و یا از پرداخت اجاره خودداری نماید
در هنگام تخلیه اماکن تجاری مشمول این قانون، مستاجر حق دریافت سرقفلی ملک را خواهد داشت؛ اعم از اینکه هنگام عقد، به موجر سرقفلی داده یا نداده باشد. البته در مواردی همچون عدم پرداخت اجاره بها، تغییر شغل یا تعدی و تفریط، مستاجر استحقاق مطالبه حق سرقفلی را ندارد.
اما در مورد اماکن تجاری که بعد از سال 1376 اجاره داده شده‌اند، تخلیه ملک تجاری، مشمول قانون روابط موجر و مستاجر 1376 می‌باشد؛ منوط به اینکه اجاره‌نامه تنظیم شده، به صورت کتبی، با امضای طرفین و دو شاهد باشد. بر اساس این قانون نیز، از جمله شرایط طرح دعوای تخلیه ملک، می‌توان به پایان یافتن مدت قرارداد اجاره، عدم پرداخت اجاره بها و انجام اقداماتی بر خلاف قرارداد اجاره و تعدی و تفریط در مورد اجاره، اشاره نمود.
تخلیه املاک استیجاری بدون حق کسب و پیشه
براساس ماده یک قانون الحاق یک ماده به قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 15/8/1365، برای کلیه اماکن اجاره‌ای که به وسیله سند رسمی و بدون دریافت سرقفلی یا مبلغ رهن، اجاره داده می‌شود، در صورتی که قرارداد اجاره با توافق طرفین تمدید نشده باشد، راس موعد مقرر می‌توان درخواست تخلیه کرد.
حکم تخلیه اماکن تجاری در صلاحیت کدام دادگاه است؟
بسته به تاریخ انعقاد قرارداد اجاره، فرآیند تخلیه اماکن تجاری ممکن است متفاوت باشد. در صورتی که قرارداد اجاره مشمول قانون 1376 باشد و مدت زمان آن به اتمام رسیده باشد، موجر می‌تواند بدون نیاز به طرح دعوی و مراجعه به دادگاه، با صدور حکم تخلیه فوری توسط شورای حل اختلاف یا اجراییه دفتر اسناد رسمی تنظیم کننده سند، مستاجر را اخراج کند.
اما اگر قرارداد اجاره مشمول قانون 1376 نباشد، موجر برای تخلیه اماکن تجاری، باید از طریق مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواستی علیه مستاجر تنظیم و آن را به دادگاه صالح ارائه کند. در این صورت، صدور حکم تخلیه به صلاحیت دادگاه حقوقی وابسته به محل واقعیت مال یا املاک تجاری است. به عبارت دیگر، دادگاه حقوقی شهری که ملک تجاری در حوزه آن واقع شده است، صلاحیت رسیدگی به دعوی و صدور حکم تخلیه را دارد. در این حالت، شورای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی به دعوی تخلیه اماکن تجاری را ندارد.
هزینه دعوی تخلیه اماکن تجاری
در صورتی که قرارداد اجاره مشمول قانون 1376 باشد و مدت زمان آن به اتمام رسیده باشد، موجر می‌تواند با صدور حکم تخلیه فوری توسط شورای حل اختلاف یا اجراییه دفتر اسناد رسمی تنظیم کننده سند، مستاجر را اخراج کند و در این صورت هزینه دادرسی مستاجر بر عهده خود او است.
اما در صورتی که قرارداد اجاره مشمول قانون 1376 نباشد و موجر برای تخلیه اماکن تجاری، باید از طریق مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواستی علیه مستاجر تنظیم و آن را به دادگاه صالح ارائه کند؛ در این صورت، هزینه دادرسی بر عهده موجر است. برای طرح دعوی تخلیه اماکن تجاری، می‌بایست به تعرفه دعاوی غیرمالی و غیراعتباری که در دستورالعمل های مالی دادگستری تعیین شده، توجه شود. هزینه دادرسی دعاوی غیرمالی و غیراعتباری، کمتر از هزینه دادرسی دعاوی مالی است.
موسسه حقوقی فرهنگ تفاهمبادر اختیار داشتن وکلای مجرب ملکی که تجربه فراوانی به دلیل ورود به پرونده‌های ملکی دارند، همواره آماده خدمت رسانی به شما عزیزان می‌باشد.
درصورت نیاز به مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر در حوزه حقوقی و ملکی می‌توانید با شماره پنج رقمی ما تماس حاصل نماید تا کارشناسان و مشاوران پاسخگو شما می‌باشد.
سوالات متداول
حکم تخلیه مکان های تجاری در صلاحیت کدام دادگاه است؟
بسته به تاریخ انعقاد قرارداد اجاره، فرآیند تخلیه اماکن تجاری ممکن است متفاوت باشد.
نحوه طرح دعوای تخلیه اماکن تجاری چگونه است؟
طرح دعوای تخلیه اماکن تجاری با ثبت نمونه دادخواست تخلیه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ارائه آن حسب مورد به شورای حل اختلاف یا دادگاه امکان پذیر است که برای آشنایی با آن می توانید مقاله را مطالعه نمایید
شرایط دعوی تخلیه اماکن تجاری چیست؟
بر اساس قانون جدید روابط موجر و مستاجر از جمله شرایط طرح این دعوی می توان به اتمام مدت قرارداد تعدی و تفریط یا استفاده از ملک اجاره ای برخلاف مفاد قرارداد اشاره نمود که جزئیات آن در متن مقاله آمده است.
